“Ons motto is niet nul op de meter, maar nul op de trafo!”
Laat er nooit meer een misverstand over bestaan: het netwerk aan bij Energie VanOns aangesloten coöperaties reikt verder dan de drie noordelijke provincies. Een succesvol, innovatief voorbeeld is energiecoöperatie Endona in Heeten in Overijssel. Bestuurslid Loeck Tomassen: “We willen niet ‘gewoon’ een coöperatie zijn, maar een inspirator voor de wijde omgeving; een opwekker van lokale duurzame stroom met een eerlijke prijs, en bovendien een maatschappelijk doel middels ons maatschappelijk fonds.”
Duurzaam dorp
Loeck (tweede van rechts op de foto) begint bij het begin: “8 of 9 jaar geleden ging Overijssel op zoek naar het meest duurzame dorp in de provincie. Dorpen konden zich inschrijven en vertellen wat ze dan zoal deden. Heeten is toen tweede geworden en daaruit is de stichting Duurzaam Heeten ontstaan. De stichting stimuleerde bijvoorbeeld de aanschaf van zonnepanelen. Toen bleek dat lang niet alle daken hiervoor geschikt waren. Ze gingen op zoek naar grondgebonden mogelijkheden, maar kwamen niet ver met maar twee man. Het antwoord van de gemeente was: ‘ga eerst maar draagvlak zoeken’. Hierdoor zijn er vijf mensen uit het dorp bij ingevlogen, waaronder ik. Zo is Endona, ENergie DOor NAtuurkracht, begonnen.”
Financiering en vergunning
“Er moest een vergunning komen en bovendien financiering. Alles wat je doet kost immers geld, zelfs een vergaderlocatie. Hiervoor hebben we een subsidie van de provincie gekregen en ook wat bijdrages van bedrijven. En dan de vergunning. De mensen van de SDE zeggen ‘regel eerst een vergunning’, maar de gemeente zegt ‘regel eerst SDE’. Je komt in een vicieuze cirkel terecht, die iemand moet doorbreken. Gelukkig deed de gemeente dat en kregen we een vergunning voor een locatie. Daar hebben we een stuk grond gepacht.”
Twee opweklocaties
“Er volgden nog heel veel gesprekken over heel veel onderwerpen, maar in zo’n 4 jaar tijd is het zonnepark met 7.750 panelen gerealiseerd en geopend. Toen we bezig waren met Energiepark Heeten, kregen we een tweede opwekproject in de schoot geworpen. Boerhof Projectinrichters had SDE aangevraagd en ging deze niet gebruiken. Dat vonden wij zonde, dus we zijn ermee aan de slag gegaan. Het resultaat is een zonneweide met 300 panelen.”
Energiepark Heeten; 7750 panelen; 2,2 Megawatt
Weerstand in het begin
“In het begin was er best veel weerstand. Als protest was er in de carnavalsoptocht zelfs een wagen aan ons gewijd. Mensen willen panelen op daken, maar er zijn gewoon te weinig daken geschikt. De ligging is niet goed, de constructie is niet sterk genoeg of de mensen willen niet; er is bijna altijd wel wat. We zijn nog steeds bezig met daken, maar willen ook verder kijken.”
In zee met Energie VanOns
“En dan wil je de stroom die je opwekt ook kwijt. We hebben verschillende partijen benaderd om te kijken wie bij ons en onze visie past. We zijn hierdoor in zee gegaan met Energie VanOns. Ik denk dat onze coöperatie heel kritisch is. Endona is geen coöperatie die wederverkopersvergoeding ontvangt en dan achterover gaat zitten. Groen en lokaal is leuk, maar klanten kijken ook naar geld. Daarom geven we een gedeelte van de wederverkopersvergoeding weer terug aan Energie VanOns. In ruil daarvoor betalen onze klanten een lager tarief.”
Maatschappelijk fonds
“Een ander deel van de winst gaat in een maatschappelijk fonds. Mensen met een maatschappelijk doel in ons dorp kunnen hieruit ondersteuning krijgen. Uiteindelijk beslissen onze 90 participanten waar het geld naartoe gaat. We hebben een tijd terug het Goudhaentje van de gemeente Raalte gewonnen. Dat geld hebben we in het fonds gestopt. Verder krijgen we soms donaties en vragen we een kleine vergoeding als mensen ons benaderen. Bijvoorbeeld als een andere gemeente onze projecten wil zien. Ook dat gaat in het fonds.”
Diverse pilots en onderzoeken
“Naast de twee opwekprojecten, verzorgen we in Heeten ‘Energiek Heeten’. Dorpelingen kunnen eens per maand langskomen voor energietips, advies, een check van een offerte of hulp bij de btw-afdracht. Verder doen we een hoop pilots. Onderzoekspilot GridFlex Heeten is een onderzoek samen met diverse partijen, waaronder Enexis en Buurkracht. We proberen in een wijk achter een trafo het grid te stabiliseren: balanceren op het net. Ook zijn we zogenaamd ‘ontheffinghouder experimenteerregeling grote projecten’. We mogen experimenteren op het middenspanningsnet in omgeving Raalte. Waar kan het anders en hoe kan het beter? Ons motto is niet nul op de meter, maar nul op de trafo. We doen nog veel meer, niet allemaal even concreet. Daarnaast zijn we natuurlijk bezig met nieuwe parken en projecten op daken.”
Veel meer klanten
“Endona wil niet alleen voor Heeten, maar ook voor Raalte en eigenlijk voor heel Salland energieleverancier worden. We moeten ons richten op meer klanten. Ik schiet niks op met 10 klanten. Beter is om 1.000 klanten te hebben en dan maar wat minder te verdienen per klant. Je winst is uiteindelijk hetzelfde. Wij moeten het klanten makkelijk maken om zich aan te sluiten met groene stroom tegen een concurrerende prijs. Met veel meer klanten kun je ook de kosten veel beter verdelen.”
Van zuid naar oost-west
“Alles heeft lang geduurd, deels doordat we een van de eersten waren en deels doordat de gemeente nog niet zover was. Als we het nu zouden doen, zouden we het in twee jaar kunnen in plaats van vijf. Ons park ligt volledig op het zuiden gericht. Nu zijn de ideeën anders daarover. Met een zonnepark op het zuiden heb je behoorlijke gangen tussen de rijen door schaduw. Richt je de panelen op oost en west, dan zijn de tussenruimtes veel kleiner. Zo kun je meer opbrengst per hectare realiseren. Extra voordeel is dat je minder met die piekmomenten zit. Dit is iets wat we bij een volgend project mee willen nemen. Wij willen het doen op onze manier. En dat zo goed mogelijk.”
Energie uit Heeten
Energie van Energiepark Heeten is te koop via Energie VanOns en Endona Energie is aangesloten bij Energie VanOns. Benieuwd wat deze lokale groene stroom kost? Bereken het in een paar minuten.
