Waarom betaal je in de zomer net zoveel voor je energie als in de winter?
Gek eigenlijk: in december gebruik je veel meer gas en toch betaal je hetzelfde als in juli. Of is zo’n vast maandbedrag juist wel handig? En wie bedenkt eigenlijk de hoogte van dat termijnbedrag? We vroegen om uitleg aan Erik Hulst, onder andere verantwoordelijk voor de inkoop van energie bij Energie VanOns. Erik: “De meeste mensen vinden het prettig dat ze een vast maandbedrag betalen, omdat ze daardoor weten waar ze aan toe zijn.”
Verschil zomer en winter
In de wintermaanden gebruiken we in Nederland veel meer energie. “De schommelingen tussen zomer en winter komen vooral door gasverbruik voor warmte,” vertelt Erik. “Maar er zijn ook zeker schommelingen in stroomverbruik. In de winter is het minder lang licht. Daarom zetten mensen hun lampen eerder en langer aan. Mensen gaan minder naar buiten en doen meer binnenshuis, zoals televisiekijken. De cv-ketel gebruikt stroom. De pomp van de vloerverwarming gebruikt stroom. Daarom zien we in de winter niet alleen een piek in gasverbruik, maar ook in stroomverbruik.”
Vooraf voorschieten
Echter, hoe die piek er precies uit gaat zien is vooraf nog onbekend. Op het moment dat je contract bij een energieleverancier ingaat (meestal voor een jaar) weet dus nog niemand hoeveel energie je aankomend jaar zult gebruiken. Er kan wel een redelijk goede schatting worden gemaakt. Dit doet de netbeheerder. Hiervoor kijkt de netbeheerder vooral naar het verbruik op hetzelfde adres in de afgelopen jaren. Aan de hand van dit geschatte gebruik berekent je energieleverancier de totaalkosten. Dit is vaak een flink bedrag. Veel mensen kunnen of willen zo’n groot bedrag niet in één keer betalen. Daarom wordt het totaalbedrag gedeeld door twaalf maanden: je maandelijkse termijnbedrag. Elke maand betaal je alvast een twaalfde deel van het geschatte verbruik. Blijkt aan het einde van het jaar dat je meer of juist minder energie hebt verbruikt? Dan moet je bijbetalen of krijg je geld terug.
Elke maand hetzelfde betalen
“Dat energieleveranciers met vaste termijnbedragen werken is historisch zo gegroeid,” gaat Erik verder. “Met een gemiddeld bedrag per maand kunnen onze klanten beter budgetteren. De kans is dan veel groter dat ze altijd hun rekening kunnen betalen. Je wilt als maatschappij natuurlijk voorkomen dat mensen in de wintermaanden de energierekening niet kunnen betalen. Niemand wil mensen afsluiten in een koude winter. Daarom werken we nu nog steeds met vaste maandbedragen op basis van een vooraf geschat jaarverbruik.” Bovendien is het met een analoge meter wel zo makkelijk om maar eens per jaar je meterstanden te hoeven doorgeven.
Je echte verbruik betalen?
Met de slimme meters van nu is het technisch veel eenvoudiger geworden om elke maand voor je echte verbruik te betalen. Het klinkt eerlijk. Je wordt immers heel bewust gemaakt van je energieverbruik. Maar of je er echt vrolijk van zou worden? Tuurlijk klinkt het leuk om in juli slechts een paar tientjes te hoeven betalen. Maar wie zit na een gezellige, witte kerst te wachten op een rekening van 250 euro? Erik: “In Zweden is er een onderzoek geweest. Mensen konden kiezen uit twee varianten: per maand voor je echte verbruik betalen en dat je dan per jaar wat goedkoper uit zou zijn, of een vast maandbedrag waarbij je per jaar juist iets duurder uit was. Het overgrote deel koos voor de zekerheid van een vast maandbedrag.” En uiteindelijk komt het op hetzelfde neer. Door te werken met een jaarlijkse afrekening, betaalt iedereen alsnog alleen voor de daadwerkelijk gebruikte energie. Dan is een vast bedrag per maand wel zo makkelijk.
